شاید برای شما هم جالب باشد که اطلاعاتی درخصوص جشنهای ایران باستان داشته باشید. جشنهایی که با آداب و سنت خاص خودشان در میان مردم رایج بوده است. درواقع، این جشنها ریشه تاریخی در تمدن ایران دارد و به همین جهت، جشنهای ایرانی نامیده میشود. متاسفانه در سال های اخیر نام چندانی از جشن نوسره یا جشن سده شنیده نمیشود و این جشنهای ایرانی، به فراموشی سپرده شده است. جشن نوسره نیز یکی از همین جشنهای ایرانی است که در تاریخ 5 بهمن برگزار میشود.
جشن نوسره چیست؟ آداب و رسوم جشن نوسره چیست؟ زمان برگزاری جشن نوسره چیست؟ در ادامه به بررسی دقیقتر پاسخ این سوالات میپردازیم.
پس تا پایان همراه ما باشید.
جشن های ایرانی و اهمیت آن در فرهنگ و تمدن
یکی از مهمترین بخشهای هر فرهنگ و سنت، به جا آوردن آیین آن است. جشنهای تاریخی و آیینی یادآور گذشته مردمانی است که در این پهنه جغرافیایی زندگی میکردند. جشن شب یلدا، جشن نوروز، جشن سپندارمذگان، جشن سده و جشن نوسره از رایجترین جشنها فرهنگ و تمدن ایرانی است. اهمیت جشنها در تاریخ و فرهنگ ما چنان زیاد که با زنده نگهداشتن آن، هویت تاریخی و اصالتمان را زنده نگهمیداریم. پس بدیهی است که عدهای فعال در این زمینه وجود دارند که تلاش میکنند مجدد این جشنهای تاریخی را برقرار کنند. جشن نوسره نیز یکی از همین جشنهای فراموش شده در ایران باستان است که با آن آشنا خواهید شد.
حتما بخوانید: پذیرایی خواستگاری در نوروز چگونه است؟
جشن نوسره چیست؟
جشن نوسره، یکی ازجشنهایی است که ایرانیان، در پنج روز مانده به جشن سده برگزار میشود. این جشن در بسیاری از شهرهای ایران مثل شیراز، یزد و کرمان، همچنان برگزار میشود. مردم جشن نوسره را به این دلیل برگزارمیکنند، تا با پایکوبی و برپایی این جشن مقدمهای برای برگزاری هرچه باشکوهتر جشن بزرگ سده ایجاد کنند. جشن نو سره را میتوان به عنوان پیشواز از جشن سده که دردهمین روز بهمن ماه برگزارمیشود نام برد. یکی ازدلایل برگزاری جشن نوسره این بود که آریاییها از تاریکی و سرما وحشت داشتند و آن را نشانهای ازشیطان و نابودی میدانستند و تلاش میکردند با برپایی این جشنها و روشن کردن آتش، خداوند را که منشا زندگی، نور و گرما است را به جای سرما، تاریخی و شیطان عبادت کنند. جشن نوسره به نوعی شکرگذاری از نعمتهای خداوند نیز محسوب میشد.
حتما بخوانید: جالب ترین آداب و رسوم مراسم پاتختی
جشن سده چیست؟
همانطور که پیشتر اشاره شد، ایرانیان باستان در زمان خشایار شاه و آریاییان آداب و رسومی برای برگزاری جشنهای مختلف داشتند. جشن سده یکی از جشنهای زمستانه در ایران بود. آریاییان که در مناطق سردسیر ایران بهوجود آمده بودند، صدمین روز از زمستان را ( از ابتدای آبان تا ده بهمن صد روز است) با روشن کردن آتش، خواندن سرودهای آیینی، خوردن شیرینی و نوشیدنی جشن میگرفتند. درواقع، به روایتی دیگر در این جشن، ایرانیان باستان با پیدا کردن آتش توانسته بودند، روز و شبهای مانده تا عید نوروز و بهار را روشن و گرم نگهدارند و به همین علت، در 50 روز مانده به عید نوروز، روز و شب را جدا محاسبه میکردند و به روایتی، جشن سده، صد روز و شب مانده به نوروز نیز شناخته میشود.
حتما بخوانید: آداب چای خواستگاری (پذیرایی مراسم خواستگاری)
آداب و رسوم برگزاری جشن نو سره چگونه است؟
هر جشنی در هر جایی از ایران برگزارشود، دارای آداب و رسوم و یکپارچگی خاص خودش است. آداب و رسوم جشن نوسره به این شکل است که تمامی زرتشتیان در این روز به جمع آوری هیزم میپردازند. آتشی بزرگ برپا میکنند و در آن مکان که آتش را برپا کردهاند، مشغول به دعا و نیایش به درگاه خداوند متعال میشوند. این مراسم با همت اهالی شهر و محله برگزار میشود. پذیرایی از حاضرین با شیرینی و نوشیدنی بسیار رایج است. خواندن سرودهای آیینی در جشن نوسره نیز، از بدیهیاتی است که با دست در دست هم قراردادن افراد دور آتشهایی که افروخته شدهاست، انجام میشود. جالب است بدانید که جشن نوسره یا جشن سده، برای عبادت خدای یکتا برگزار میشود و افراد به دور از دین و مذهب درکنار هم میایستند و شادی میکنند. در این مراسم یهودیان، زرتشتیان، مسیحیان، شیعیان و سنیان شرکت میکنند.
حتما بخوانید: آداب خواستگاری برای خانواده دختر چیست؟
جشن نوسره در کدام شهرها و کشورها برگزار میشود؟
جشن نوسره را زرتشتیان ایرانی در پنجم بهمن ماه برگزار میکنند. این جشن در شهرهای یزد، روستاهای اطراف اردکان، کرمان، اصفهان، اهواز، شیراز وهمینطورکشورهای سوئد، کالیفرنیا آمریکا واسترالیا برگزار میشود. جشن نوسره شیراز از معروفترین جشنهای نوسره محسوب میشود. یزد و کرمان تنها شهرهایی هستند که جشن سده را نیز بسیار باشکوهتر از سایر مکانها برگزار میکنند.
نام دیگر نوسره چیست؟
عدهای به اشتباه، جشن سده و نوسره را یکی میدانند و فکر میکنند که نام دیگر نوسره، سده است. اما چنین نیست. جشن سده همانطور که توضیح داده شد، جشنی با آداب و رسوم خاص است که در زمان مشخصی برگزار میشود. هرچند ازنظر آیین برگزاری و هدف برگزاری با جشن نوسره چندان تفاوتی ندارد، اما این دو جشن در دو تاریخ مجزا برگزار میشوند و نباید آنها را یکی دانست.
خلاصه مطلب
متاسفانه آیین کهن ما در حال فراموشی است و منابع مطلوبی برای ترویج آن وجود ندارد. قطعا هیچ یک از ما انشا در مورد جشن نوسره ننوشتهایم و اطلاعاتی از آن دراختیارمان قرارداده نشده است. به همین دلیل، تشریفینو برای درک بهتر آداب و رسوم کهن ایرانی و یادگارهای تاریخ کهن ایران، در تلاش است تا مطالبی مفید دراختیارتان قراردهد. جشن نوسره در پنج بهمن ماه برگزار میشود و برای برگزاری آن، آتشی افروخته میشود تا با اهریمن و نیروهای شیطانی در تضاد باشد و عبادت خداوند متعال و شکرگذاری از نعمتها، در بطن این جشن نهفته است.